مصرف سیگار در بارداری چه خطراتی به همراه دارد؟

بارداری در خانم های سیگاری:

استعمال دخانیات در خانم هایی که سیگار می کشند و قصد بارداری دارند، باید ترک شود. استعمال دخانیات و سیگار کشیدن می تواند در سه ماهه اول بارداری، سلامتی جنین را تحت تاثیر قرار داده و حتی مانع بارداری شود. در نتیجه ترک سیگار باید در اولویت قرار بگیرد.

میزان مشکلات باروری در مردان و زنانی که سیگار مصرف می کنند، دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری است. قرار گرفتن در معرض دود سیگار به اندازه خود سیگار کشیدن در بارداری خطرناک است. بر اساس تحقیقات انجام شده، دود سیگار در گروه A مواد کارسینوژن (سرطان زا) قرار می گیرد. این بدان معناست که استعمال دخانیات به عنوان یک عامل سرطان زا در انسان شناخته شده است.

عوارض سیگار کشیدن در بارداری:

از جمله مهم ترین عوارض سیگار کشیدن در بارداری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سقط جنین و مرده زایی:

سقط جنین در سه ماه اول بارداری اتفاق می افتد. در موارد اندکی، ممکن است مرگ جنین پس از هفته 24 بارداری ایجاد شود که به این حالت مرده زایی می گویند. سیگار کشیدن احتمال سقط جنین و مرده زایی را افزایش می دهد. مواد شیمیایی موجود در سیگار اغلب عامل سقط جنین و مرده زایی هستند. مشکلات جفتی و کاهش رشد جنین از سایر عوارض ناشی از سیگار کشیدن در بارداری است، می تواند باعث سقط جنین یا مرده زایی شود. 

• بارداری خارج رحم:

نیکوتین موجود در سیگار می تواند باعث انقباض لوله های فالوپ شود. یکی از نتایج احتمالی انقباض لوله های فالوپ، بارداری خارج رحم است. چنانچه تخمک در خارج از رحم یا در داخل لوله های فالوپ لانه گزینی نماید، به آن بارداری خارج رحم می گویند. در صورت وقوع بارداری خارج رحم و برای جلوگیری از عوارض تهدید کننده برای سلامت مادر، باید جنین خارج شود. 

• جدا شدن جفت یا دکولمان جفت:

جفت یک ساختار حیاتی برای تامین مواد غذایی و اکسیژن مورد نیاز جنین است. مشکلات جفتی یکی از چندین عوارض سیگار کشیدن در بارداری است. جدا شدن جفت نیز از عوارض سیگار در بارداری می باشد. جدا شدن جفت به وضعیتی گفته می شود که در آن جفت، قبل از زایمان از رحم جدا می شود. جدا شدن جفت می تواند باعث خونریزی شدید شده و زندگی مادر و جنین را تهدید نماید. هیچ جراحی یا درمانی برای اتصال مجدد جفت جدا شده وجود ندارد. مراقبت های پزشکی ممکن است به افزایش احتمال تولد نوزاد با وجود دکولمان جفت کمک نماید. 

• جفت سرراهی:

جفت سرراهی یکی دیگر از عوارض سیگار در بارداری است. در دوران بارداری، جفت به طور طبیعی در سمت بالای رحم رشد می کند، به این دلیل که در هنگام زایمان دهانه رحم باید باز شده تا زایمان انجام گیرد. اگر جفت در بخش تحتانی رحم قرار بگیرد، به آن جفت سر راهی می گویند که در این حالت ممکن است سرویکس به صورت کامل یا ناقص پوشانده شود. گاهی امکان پاره شدن جفت نیز وجود دارد که در این صورت می تواند خونریزی شدید ایجاد کرده، اکسیژن رسانی و تغذیه جنین را مختل نماید. 

• زایمان زودرس:

مصرف سیگار در بارداری می تواند زایمان زودرس ایجاد کند. اگر نوزاد زودتر از هفته 37 بارداری به دنیا بیاید، به آن زایمان زودرس می گویند. زایمان زودرس عوارض متعددی دارد که عبارتند از: 

-آسیب بینایی و شنوایی؛

-ناتوانی ذهنی؛

-مشکلات یادگیری و رفتاری؛

-مرگ نوزاد. 

• وزن کم نوزاد در هنگام تولد:

وزن کم نوزاد در هنگام تولد نیز از عوارض سیگار در بارداری است. وزن کم نوزاد هنگام تولد می تواند منجر به بروز مشکلات و ناتوانایی های دیگری در جنین شود. امروزه پیشرفت علمی صورت گرفته، سبب کاهش تعداد مرگ ناشی از تولد نوزاد با وزن کم گردیده است. وزن کم نوزاد می تواند عوارضی مانند تاخیر در رشد، فلج مغزی و اختلالات شنوایی یا بینایی را به همراه داشته باشد.

در موارد اندکی پایین بودن وزن نوزاد در هنگام تولد می تواند سبب مرگ نوزاد شود. زنانی که پیش از باردار شدن، استعمال دخانیات را ترک می نمایند، خطر وزن کم نوزاد در آن ها کاهش می یابد. حتی میزان تولد نوزاد با وزن کم در زنانی که طی دوران بارداری سیگار کشیدن را ترک می کنند، نسبت به زنانی که در بارداری سیگار می کشند، کاهش می یابد. 

• نقایص مادرزادی در هنگام تولد:

سیگار کشیدن در بارداری خطر نقایص مادرزادی هنگام تولد را افزایش می دهد. مشکلات قلبی و اختلال در ساختار قلب از شایع ترین نقایص هنگام تولد هستند. شکاف لب و شکاف کام نیز از سایر نقایص هنگام تولد به دلیل مصرف سیگار در بارداری به شمار می آیند. 

سیگار الکترونیکی (ویپ) چیست؟

سیگارهای الکترونیکی با حرارت مایعی که معمولا حاوی نیکوتن و نوعی طعم دهنده است، کار می کنند و مانع از ورود دود مضر سیگار به درون ریه ها می شوند. برخی از سیگارهای الکترونیکی یکبار مصرف و برخی دیگر قابل شارژ هستند. 

آیا می توان در دوران بارداری از سیگار الکترونیکی استفاده کرد؟

متخصصان هنوز درباره ایمن بودن و اثرات سیگارهای الکترونیکی در بارداری اطلاعات کافی ندارند، بنابراین بهتر است خانم ها در صورت امکان، از مصرف سیگار الکترونیکی نیز خودداری نمایند. 

آیا راهی برای جلوگیری از عوارض سیگار در بارداری وجود دارد

بسیاری از زنان باردار، با وجود اطلاع از خطرات و عوارض سیگار در بارداری برای مادر و جنین، همچنان به مصرف سیگار ادامه می دهند. برخی از گزارشات نشان داده اند که 10 درصد زنان سیگاری، در سه ماه آخر بارداری خود سیگار می کشند. حقیقت این است که تنها راه جلوگیری از عوارض سیگار در بارداری، ترک مصرف سیگار است. 

راهکار های ترک سیگار:

اگر خانمی سیگار می کشد و تصمیم به بارداری دارد، راه کارهای زیر کمک کننده هستند:

• افزایش سطح آگاهی در زمینه ترک سیگار؛

• استفاده از روش هایی که به وسیله آن می توان سیگار را راحت تر ترک نمود، مانند استفاده از سیگار الکترونیکی یا ورزش کردن؛ 

• مراجعه فرد سیگاری به کلینیک های ترک سیگار.