با کودکان دیابتی چطور باید رفتار کرد؟/ توصیه‌هایی برای والدینی که کودک دیابتی دارند

ستی مولایی؛ قطعاً هیچ پدر و مادری دوست ندارد که کودکش مبتلا به دیابت شود و برای یک عمر انسولین تزریق کند؛ بنابراین بیشتر والدین از شنیدن واقعیت دوری کرده و نمی‌خواهند راه‌‌حلی برای ترس‌هایشان پیدا کنند و تزریق انسولین را به تاخیر می‌اندازند.

اما باید بگوییم که فرار چاره کار نیست و هیچ راهی جز تزریق انسولین وجود ندارد، این زمان والدین باید عزم خود را جزم کنند تا با کمک به فرزندشان زندگی را برای او شیرین سازند تا کودک با کنترل قند خون خود، در آینده دچار عوارض مرگبار دیابت نشود.

در این مطلب از دیابت کودکان و روش‌های آشنایی با این بیماری، برای داشتن یک زندگی سالم‌تر و عادی مانند دیگر کودکان می گوییم.

دیابت نوع یک در کودکان

در دیابت نوع یک که به دیابت کودکان یا وابسته به انسولین معروف است؛ بدن پانکراس انسولینی ترشح نمی‌کند. درواقع بدون انسولین؛ قند نمی‌تواند وارد سلول‌ها شده و وظیفه خود را به‌خوبی انجام دهد؛ در عوض در خون باقی‌مانده و سبب افزایش سطح قند خون می‌شود.

انسولین همان هورمونی است که بدن را قادر می‌سازد تا گلوکز موجود در غذا را بسوزاند. اما امان از روزی که این هورمون در بدن نایاب شود؛ درنتیجه گلوکز به‌جای اینکه به انرژی تبدیل شود وارد خون شده و باعث علائم زیادی مانند خستگی، تاری دید یا حتی تکرر ادرار در کودکان می‌شود.

تفاوت دیابت نوع یک و دو

دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 بیماری‌های متفاوتی هستند، اما هر دو آن‌ها بر استفاده مؤثر از انسولین تأثیر می‌گذارند. تفاوت اصلی دیابت نوع یک و دو در این است که درمان دیابت نوع یک فقط با انسولین صورت می‌گیرد و در تمام مراحل، کودکان باید انسولین را یا از طریق پمپ‌های تزریقی یا روش‌های دیگر حتماً دریافت کنند.

اما دیابت نوع 2 در کودکان خردسال کم‌تر رایج است، اما دقیقه زمانی اتفاق می‌افتد که انسولین درست‌کار نمی‌کند. تشخیص دیابت نوع یک از نوع دو کمی سخت‌تر است؛ که اصولاً پزشکان با انجام دادن یک سری از آزمایش‌ها و سوابق بیمار تشخیص خود را قطعی می‌کنند.

تفاوت دیگر این دو بیماری سرعت پیشرفت نشانه‌های بیماری است که در نوع یک مشهودتر است درصورتی‌که در دیابت نوع 2 ممکن است ماه‌ها و سال‌ها پدیدار شدن نشانه‌ها طول بکشد. به همین منظور تشخیص این بیماری در اطفال راحت‌تر انجام می‌شود.

نشانه‌های دیابت کودکان

شایع‌ترین علائم دیابت نوع 1 در میان کودکان و نوجوانان را می‌توان افزایش تشنگی و ادرار کردن بیش‌ازحد، گرسنگی، کاهش وزن، خستگی مزمن، تحریک‌پذیری و در برخی کودکان تاری دید را نام برد.

دقت داشته باشید که اگر کودکتان مرتباً از توالت استفاده می‌کند یا پوشکش را زودبه‌زود کثیف می‌کند و یا دچار شب‌ادراری شده می‌تواند از علائم هشدار دهنده دیابت کودکان باشد.

البته نوشیدن مایعات بیش‌ازحد معمول یا خستگی‌های مداوم و کاهش وزن سریع هم می‌تواند از دیگر نشانه‌های این بیماری باشد. در نتیجه؛ والدین در صورت مشاهده چنین علائمی باید به این بیماری مشکوک شوند و برای تشخیص درست سریعاً به پزشک مراجعه کنند.

علائم مختلف دیگر

خارش در اطراف اندام جنسی، ترمیم کند زخم‌ها، خشکی چشم‌ها می‌تواند از دیگر علائم این بیماری باشد که به شما برای تشخیص صحیح‌تر کمک خواهد کرد.

نقش والدین در دیابت کودکان

مادرها و پدرها در دیابت کودکان نقش بسیار مهمی را بازی می‌کنند. بر اساس تحقیقات انجام‌شده فقط 9 درصد از والدین قادر بودند که 4 نشانه اصلی دیابت را در کودک خود تشخیص دهند؛ که البته این آمار بسیار ناخوشایند است.

متأسفانه تا هنگامی‌که یک کودک به‌طورجدی بیمار نشده یا علائم پیشرفته بیماری را از خود نشان نداده والدین به دیابت کودک توجه نمی‌کنند و این اتفاق می‌تواند بسیار خطرناک باشد و زمانی به فکر می‌افتند که بیماری به‌صورت جدی بدن کودک را درگیر کرده، در نتیجه روش‌های درمانی دیرتر بر روی کودک جواب می‌دهند. این تشخیص دیرهنگام والدین باعث می‌شود تا درمان برای کودک و خانواده سخت‌تر شود.

اگر والدین به علائم و نشانه ها سریعا واکنش نشان دهند و به پزشک مراجعه کنند کودک خود را از خطر جدی نجات می دهند. والدین می توانند به کودک 7 یا 8 ساله خود با آموزش دادن و آشنا کردن آن ها با انسولین به راحتی کمک کنند.

کیفیت زندگی کودکان دیابتی

دیابت نوع یک در اکثر مواقع کاهش طول عمر ندارد؛ این افراد هم می‌توانند باکیفیت زندگی کودکان غیر مبتلا به‌صورت عادی زندگی کنند. اما این زندگی عادی درگرو تشخیص به‌موقع و کنترل دقیق قند خون است.

عوارض را می‌توان کاهش داد

درواقع راهی برای پیشگیری دیابت نوع یک وجود ندارد اما می‌توان شانس کاهش عوارض دیابت نوع یک را به کودکان بدهیم. اگر کودکی وارد مراحل خاص عوارض شود می‌تواند برای خانواده و خودش شرایط سختی را تجربه کند. اما شما به‌عنوان پدر و مادر می‌توانید با داشتن علم به دیابت کودکان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کنید.

دوستی کیک با کودک دیابتی

همان‌طور که کیک و شیرینی‌ها برای یک کودک معمولی صد درصد خوب نیست برای کودک دیابتی هم همین شرایط را دارد. پزشکان به هیچ کودک سالمی توصیه نمی‌کند تا هرروز شیرینی‌ها مصرف کند.

پس میزان کالری یک کودک دیابتی با یک کودک سالم تفاوتی نمی‌کند، فقط تفاوت در نوع تغذیه، نوع قندها، موادی که قند ساده دارند برای این کودکان باید کمتر مصرف بشود. اگر کودک آموزش صحیح ببیند حتی می‌تواند کیک تولد دوستش را هم بخورد.

نشانه‌ها را جدی بگیرید

نشانه‌های افت قند را جدی بگیرید مانند رنگ‌پریدگی، لرزش دست، تغییر خلق، تاری دید و گرسنگی اگر ادامه پیدا کند می‌تواند بچه را دچار تشنج کند یا حتی به کما ببرد. افت قند ناگهانی ظاهر می‌شود.

خوددرمانی نکنید

خانواده‌ها دقت کنند تا خودسرانه عمل نکنند و طبق درمان پزشک معالج کودک جلو بروند. اگر قند خون کودک به شدت پایین آمد؛ هرگز در آن شرایط به کودک شیرینی یا قند نخورانند؛ چون باعث خفگی کودک می شود.

در این شرایط حتما از آمپول های ویژه اورژانسی به نام گلوکان استفاده کنید تا قند کودک به سرعت بالا بیاید. اما فقط تزریق این آمپول کافی نیست حتماً بعد از خوب شدن حال کودک به پزشک مراجعه کنید.

منبع