این گروه از والدین فرزندانی حرمت‌شکن تربیت می‌کنند
این روزها اطرافمان کودکان و نوجوانانی را می‌بینیم که احترام کمی برای بزرگ‌تر از خودشان قائل‌اند یا شاید هم معنای احترام گذاشتن از دید آن‌ها با ما متفاوت است. بچه‌هایی که دراز کردن پایشان جلوی بزرگ‌تر را عادی می‌دانند یا زمانی که به آن‌ها اعتراض می‌کنید که تلفن همراهشان را کنار بگذارند، بی‌توجه به حرف شما به کارشان ادامه می‌دهند؛ این‌ها طیف‌های خفیف بی‌احترامی است. در انتهای جدی‌تر این طیف، رفتارهایی مانند پرخاشگری کلامی و حتی فیزیکی، نادیده گرفتن قوانین و فریاد زدن و پرخاشگری قرار دارد. این رفتارها باعث شده تا این روزها والدین بسیاری گلایه کنند که چرا زمان ما حرمت بزرگترها حفظ می‌شد اما اکنون حدومرزها برداشته‌شده و احترام به بزرگ‌تر کمرنگ‌تر شده است؟
سخت‌گیری والدین برای احترام به بزرگترها در این دوره و زمانه نه‌تنها دیگر نتیجه‌بخش نیست بلکه نتیجه معکوسی خواهد داشت؛
بچه‌ها از بدو تولد احترام به بزرگ‌تر را یاد می‌گیرند
کیان ارثی می‌گوید بچه‌ها از زمانی که به دنیا می‌آیند خیلی از مفاهیم ازجمله احترام را یاد می‌گیرند: «خانواده، اولین محیط اجتماعی است که کودک با آن روبه‌رو می‌شود. او از همان بدو تولد که معیار مشخصی از بد و خوب ندارد، کم‌کم با رفتارهای خانواده و نحوه برخورد آن‌ها با یکدیگر آشنا می‌شود. اگر کودک از همان ابتدا احترام بزرگ‌تر به کوچک‌تر و کوچک‌تر به بزرگ‌تر را درک کند، خودبه‌خود احترام به اطرافیان در او نهادینه می‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «اگرچه یادگیری احترام از همان بدو تولد مطرح است اما برخی از بچه‌ها در برخی از دوره‌های سنی نسبت به والدین بی‌حرمتی می‌کنند؛ مثلاً، در دوران نوجوانی بی‌احترامی به والدین رایج‌تر است چون بچه‌ها در این سن درگیر تفرد یا فردیت یافتگی هستند و تلاش می‌کنند که از والدین خود فاصله گرفته و مستقل شوند.»
این روانشناس کودک و نوجوان تأکید می‌کند: «بی‌احترامی یا احترام یک جاده یک‌طرفه نیست که لازم باشد بچه‌ها حتماً به والدینشان احترام بگذارند، این جاده کاملاً دوسویه و برابر است و والدین برای دریافت احترام از طرف فرزندانشان لازم است در ابتدا خودشان به آن‌ها احترام بگذارند تا احترام متقابل را دریافت کنند.»
معنای احترام در فرزندپروری
در گذشته، احترام به بزرگ‌تر بیشتر در تعابیر جزئی‌تر خلاصه می‌شد؛ مثل دراز نکردن پا جلوی بزرگ‌تر، ازدواج نکردن زودتر از خواهر یا برادر بزرگ‌تر، قبل از بزرگترها حاضر نشدن سر سفره غذا و... اما از دید نسل امروزی، معنای احترام به بزرگ‌تر تغییر کرده است؛ دکتر کیان ارثی دراین‌باره توضیح می‌دهد: «والدین ابتدا باید در مورد کلمه احترام آگاهی داشته باشند و بدانند که احترام چه معنایی دارد؛ خیلی از افراد تصور می‌کنند که احترام به معنای دراز نکردن پا جلوی بزرگ‌تر و استفاده نکردن از کلمات نامناسب در حضور بزرگترها است؛ این نمونه‌ها اگرچه سمبل و شاخصه‌های احترام بچه‌ها به والدین از قدیم‌الأیام بوده اما مسئله اینجاست که احترام دامنه بسیار گسترده‌ای دارد.»
یکی از تعاریف احترام این است که شما نگرش و باورتان بر این باشد که به یک انسان دیگر آسیب نزنید و باخشم با او برخورد نکنید؛ البته این تعریف می‌تواند گسترده‌تر باشد یعنی علاوه بر آسیب رساندن و پرخاشگری کردن، نادیده گرفته شدن حقوق بچه‌ها یا حقوق والدین نیز می‌تواند مصداق بی‌احترامی باشد.
در تعریف دیگری از احترام، به ارزش قائل شدن ویژگی‌ها، دانش و مهارت‌های یک فرد اشاره‌شده است اما تعریف مدنظر ما از احترام در فرزند پروری این است که حقوق طرف مقابل نادیده گرفته نشود، به او آسیب نزنیم و صرفاً از منظر ادب نگاه نکنیم.
دیدگاه
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار
پربازدیدترین ها
خواندنی